Wat is oedeem?

Oedeem is een abnormale vochtophoping in een deel van het lichaam. Dit uit zich in een gevoel van zwaarte, spanning of stuwing, een pijnlijk gevoel en toename van de omvang van het aangedane lichaamsdeel. Een bekend voorbeeld is het “putje” wat je kunt indrukken aan het einde van de dag rond de enkel.

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem is een ophoping van vocht met eiwitten door het falen van het lymfesysteem en kan overal in het lichaam voorkomen. Lymfoedeem ontstaat vaak na een operatie waarbij er lymfeknopen zijn weggehaald of na bestraling (secundair lymfoedeem).

Het lymfestelsel

Het lymfestelsel loopt door het hele lichaam en voert afvalstoffen en eiwitten af. Het lymfestelsel bestaat uit lymfevaten en lymfeknopen die een zuiverende werking hebben. Met name in de hals, oksels, liezen en buik zitten veel lymfeknopen.

Hoe kunt u lymfoedeem herkennen ?

Lymfoedeem begint meestal met een zwaar gevoel, eventueel is er ook toename van de omvang. Er kan oedeem optreden in de borst na operatie of tijdens de bestraling. Ook na een borstamputatie kan er oedeem optreden. Mocht je het idee hebben dat er (lymf)oedeem bij jou ontstaat, neem dan contact op met je huisarts of specialist. In overleg kun je contact opnemen met een oedeemtherapeut(e).

Lipoedeem

Lipoedeem is vet- en vochtophoping meestal van de benen, soms zijn de armen ook aangedaan. Kenmerkend is dat de handen en voeten dun zijn. Dit in tegenstelling tot lymfoedeem. Bij onbehandeld lipoedeem ontwikkeld zich uiteindelijk ook lymfoedeem.

Behandelmogelijkheden

Compressietherapie

Door middel van het aanleggen van bandages wordt van buitenaf een continue druk aangebracht die het uittreden van vocht tegengaat en de afvoer van lymfe ondersteunt. De bandages worden aangelegd als er nog geen stabiele situatie in de waterhuishouding is bereikt. Wanneer de omvang van de arm of het been stabiel is, kan een therapeutische elastische kous worden aangemeten. Je wordt hierin door onze oedeemtherapeuten geadviseerd en geïnstrueerd.

Oefentherapie

Na een operatie kan er een verminderde bewegingsfunctie zijn. Ook de spierkracht kan verminderd zijn, mede door het lymfoedeem. Naast oefeningen om de bewegingsfunctie weer terug te krijgen, is het van groot belang de spierkracht van de grote spiergroepen weer rustig op te bouwen om het lymfevocht te verminderen.

Manuele lymfedrainage

Manuele lymfedrainage is een specifieke massagetechniek die gericht is op het stimuleren van afvoer van lymfevocht en de werking van de gezonde lymfevaten en lymfeknopen. Ook zijn er specifieke handgrepen om verhardingen in het weefsel los te maken. 

Lymftaping

Dit elastische tape “tilt” de huid als het ware wat op waardoor de circulatie daaronder beter kan plaatsvinden. Het lymfevocht kan makkelijker afgevoerd worden.

De oedeemtherapeuten binnen het Fysiohuis zijn geschoold in lymftaping.

Lipoedeem behandeling

Bij lipoedeem richt de behandeling zich op:

• Het zo nodig (her)ontwikkelen van een gezonde leefstijl.
• Het stimuleren van de vaat/lymfpomp door compressie van de kuitspieren.
• Het bestrijden van een oedeemcomponent indien aanwezig, 
• Het zo mogelijk verminderen van de pijnklachten.
• Het verbeteren van spierkracht en spieruithoudingsvermogen. 
• Overige dieetmaatregelen, en begeleiding.

Onze specialisten:

• Helga Muijs
• Jannie van Twillert